Jeotermal kaynakları açısından Türkiye’de önemli bir yere sahip olan Manisa, bu kaynağı tarımda da kullanarak seracılığın dünya merkezi Hollanda’ya domates ihracatı yapıyor. Manisa Tarım ve Orman Müdürü Metin Öztürk, Manisa’nın Salihli ilçesindeki tam otomasyonlu seraların yüksek verimle ihracata önemli katkı sağladığını belirterek, “Avrupa’da birçok zor pazara, kriterleri zor pazarlara ihracat yapıyoruz.”
Türkiye’nin jeotermal kaynakları arasında en önemli illerden biri olan Manisa’da, jeotermal kaynaklardan elde edilen buhar suları, ısı ve enerji alanlarının yanı sıra tarımda da kullanılmaktadır. Jeotermal enerji potansiyeli açısından dünyada 7’nci, Avrupa’da ise birinci sırada yer alan Türkiye’de birçok alanda kullanılan jeotermal, seracılıkta da enerji gücü sağlıyor. Seracılıkta jeotermal enerjinin kullanılmasıyla en önemli girdi olan ısınma maliyeti azalmakta ve topraksız tarımla yılın 12 ayı ürün yetiştirilebilmektedir. Jeotermal seracılıkta Afyonkarahisar, İzmir ve Manisa başı çekerken, Balıkesir Gönen ve Denizli Sarayköy’de de jeotermal seracılık konusunda değerli yatırımlar var. Jeotermal sera varlığı alanında gücünü artıran Türkiye’de sera OTB sayısının 2028 yılında 100’e çıkarılması hedefleniyor.
Manisa’dan seracılığın merkezi Hollanda’ya ihracat
Topraksız tarım yoluyla saf enerjinin kullanıldığı jeotermal seralarda diğer güç kaynaklarına göre yüzde 60’a varan enerji tasarrufu sağlanıyor. Manisa’da tam otomatik teknolojik jeotermal seralarda yoğun miktarda domates yetiştirilirken, domatesin yanında muz da yetiştirilebiliyor. Tarlada ürün olmadığında yapılan üretim, özellikle ihracatta değerli getiriler sağlıyor. Seralarda yetiştirilen domatesler Avrupa ülkelerine 2 avro civarında ihraç ediliyor. Manisa’dan seracılık alanında gelişimiyle bilinen Hollanda’ya domates ihracatı yapılıyor.
“Isı maliyetlerinin düşük olması nedeniyle oldukça verimli bir üretimimiz var.”
Yenilenebilir enerji maliyetleriyle verimli bir üretime sahip olduklarını belirten Sera İşletme Müdürü Fazilet Çelik, “Bu tesiste domates üretiyoruz. Domates üretiminin vazgeçilmez unsurlarından biri sıcaklıktır. Domates için sıcaklık değerlidir. Bu ısıyı jeotermal ile sağlıyoruz. Bu tabii ki üretim ekonomisine katkı sağlıyor. Yenilenebilir ve düşük ısı maliyetleri nedeniyle çok verimli bir üretimimiz var. Elektrikli ısıtmaya göre yüzde 60 daha verimli bir oranımız var. Zamanla ne üretebiliriz diye düşündük. Domatese alternatif olarak muz üretimi yaptık. Bundan yola çıkarak belli bir bölgede muz üretimi yaptık. Gelişen konjonktür, Akdeniz şehirlerinde muz üretimini daha verimli hale getirdi. “Ağır olduğu için ileride domatese çevirmeyi planlıyoruz. Avrupa’da enerji krizinin başlamasıyla birlikte Türkiye’den gelen talebin artması nedeniyle domates üretimi son 3-4 yıldır oldukça verimli bir hal aldı. Domates üretim alanlarını da arttırmayı hedefliyoruz” dedi.
Kış aylarında yaz meyve sebze üretebildikleri için avantajlı durumda olduklarını belirten Çelik, “Jeotermal seraya sahip olmamızın bir avantajı da dönemsel olarak daha avantajlı durumda olmamızdır. Yaklaşık ağustos aylarında fidanlarımızı dikiyoruz. .Tarlada üretimin yapılamadığı kış aylarında domates üretimi yapıyoruz.Kasım ayından itibaren temmuz ayına kadar ürün üretiyoruz.Bu tesiste üretilen ürünlerin yüzde 95’i ihracata gidiyor.Yurtdışında anlaşmalı olduğumuz zincir marketler var. . Tedarik ediyoruz. Ürünlerimizi Avrupa’nın birçok yerine gönderiyoruz. Jeotermal seracılığın yatırım maliyeti yüksek ve yönetimi değerli yer kaplayan bir yatırım. Ancak bu “Şu anda kilogram başına 1,8 – 2 Euro civarında satış yapıyoruz. “dedi.
“Ciddi jeotermal kaynağa sahip bir şehriz”
Manisa’nın önemli jeotermal kaynaklara sahip bir il olduğunu ve gelecekte jeotermalin tarım alanlarında daha sık kullanılmaya başlanacağını belirten Manisa Tarım ve Orman Müdürü Metin Öztürk, “Etkinlik açısından şu anda Türkiye’de ikinci sıradayız. 14 işletmemizde 43 sera ünitesinde toplam 917 dekar alanda üretim yapıyoruz.” Sera alanımız var. Ülkemizde jeotermal ısıtma teknolojisi hızla gelişmektedir. Bunun için tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgeleri kuruluyor. Bu yerlerin de hızla gelişeceğini göreceğiz. İl olarak da önemli bir avantajımız var. Önemli bir jeotermal kaynağa sahip bir iliz. “Bunu elektrik üretiminde önemli ölçüde kullanan bir iliz. Önümüzdeki yıllarda yatırımcılarımız fizibilite çalışmalarını tamamladıktan sonra elektrik üretiminin yanı sıra tarım alanında da yatırımları hızlı bir şekilde göreceğiz. Jeotermal kaynaklar, elektrik üretimini azalttığı için burada bize çok değerli avantajlar sağlıyor. seracılığın önemli bir maliyeti olan ısınma maliyeti.Bu maliyetleri düşürebilmek özellikle ihracata yönelik ürünler ürettiğimiz için yurt dışındaki rakiplerimize göre bizi avantajlı konuma getiriyor.Kış aylarında ihracat fiyatlarının arttığını göreceğiz. Bu da bizi ülkemizin ihracatı açısından çok avantajlı bir konuma getirecek” dedi.
Manisa’daki seraların profesyonelce işletildiğini belirten Öztürk, “Seralarımız son derece profesyonel bir şekilde yönetiliyor. Tüm denetimler otomasyonla yapılıyor. Burada sulama, gübreleme, aydınlatma, havalandırma ve ısıtma tamamen otomasyonla ve hiçbir insan müdahalesine gerek kalmadan bilgisayarlarla yapılıyor. Bu yatırımların ilk yatırım maliyetlerinin yüksek olmasını, “Aslında katma değerli ürünleri hep birlikte elde ettiğimiz için burada bize çok değerli bir avantaj sağlıyor” dedi.
“Hollanda’ya domates ihraç ediyoruz”
Manisa’dan dünyada seracılığın merkezi Hollanda’ya domates ihracatı da yapıldığının altını çizen Öztürk, “Hollanda seracılıkta dünyada önemli bir merkez olarak biliniyor. Hollanda’ya da seralarımızdan domates ihracatı yapıyoruz. Manisa. Avrupa’daki birçok güçlü pazara, buradaki kriterleri zor pazarlara.” “Buradan ihracat yapıyoruz. Üretim, yüksek teknolojinin kullanıldığı seralarda yapılıyor” dedi.
“Birim alandan 30 tonun üzerinde üretim yapılıyor.”
Teknolojik seralarda yüksek verim elde edildiğini belirten Öztürk, “Burada topraksız tarım yapılıyor. Kokopitlerde domates üretimi yapılıyor. Birim alanda 30 tonun üzerinde üretim yapılıyor. Bu da değerli bir rakam. Teknolojik seraların bir diğer özelliği de bu. birim alandan yüksek verim elde edilmesidir.” -MANİSA
